Jean-Marie Dedecker: een schoolvoorbeeld van een pseudowetenschapper

 
Af en toe verschijnt een artikel in de media waarbij je toch even fronst. Jean-Marie Dedecker schreef onlangs in Knack het stuk De klimaatconferentie in Parijs is een hoogmis van het groene apocaholisme. Helaas illustreert het stuk enkel hoe pseudoskeptici tot hun conclusies komen.

Dedecker's stuk begint met een alinea die in sé inhoudsloos is, maar wél een bijzonder sterk *gevoel* uitdrukt. En dat is natuurlijk de echte reden van pseudoskepticisme: klimaatwetenschap wordt niet verworpen omwille van feiten, maar omdat de conclusies botsen met een op gevoel gebaseerd wereldbeeld.

Bijzonder pijnlijk zijn de pogingen van Dedecker om zijn stuk toch iet of wat te stofferen met inhoud. Zoals te verwachten heeft Dedecker weinig inzicht, en worden wetenschappers verkeerd geciteerd of woorden in de mond gelegd

Dedecker schrijft dat de Britse wetenschapper John Houghton volgende stelling poneerde: “Unless we announce disasters, no one will listen”, een quote die volgens Dedecker aantoont dat wetenschappers voornamelijk op (onderzoeks)geld uit zijn. Los van Dedecker's eenzijdige interpretatie (Houghton klaagt net aan dat de zakelijke communicatie van wetenschappers niet wordt opgepikt omdat politici een louter inhoudelijke boodschap niet oppikken) , is er iets anders fundameneels mis met de quote: er is nl. geen enkel bewijs dat Houghton deze uitspraak ooit heeft gedaan ! Zie verdere toelichting in dit stuk: Fabricated quote used to discredit climate scientist

Merk na vijf seconden googlen op hoeveel skeptici desondanks deze phrase aanhalen, en hierbij stellen dat die quote uit één van Houghton's boeken komt, quod non. Een fraai voorbeeld van de kritiekloze en bronloze overschrijvelarij die in bepaalde kringen op het internet voorkomt.

Een ander voorbeeld van overschrijvelarij vormt Dedecker’s foutieve voorstelling van het onderzoek van Valentina Zharkova die onderzoek deed naar de verwachte toekomstige variatie in zonne-activiteit. Volgens haar onderzoek zou de zon de komende decennia iets minder actief worden. Dat is overigens niet bepaald nieuws, maar de verwachte invloed hiervan op de aardtemperatuur is eerder beperkt, en tijdelijk van aard, of zoals IPCC stelt in het AR5: there is a high confidence that the TSI RF variations will be much smaller in magnitude than the projected increased forcing due to GHG


Pseudoskeptici hoorden echter iets over verlaagde zonne-activiteit, en begonnen meteen te fantaseren over een nieuwe kleine ijstijd, zondr even bij stil te staan dat het klimaat niet enkel afhankelijk is van de variatie in zonne-activiteit.

De conclusie dat de aarde zal afkoelen staat daarenboven helemaal niet in Zharkova’s paper. Meer zelfs, in haar paper wordt met géén woord over klimaat gerept, de paper bekijkt enkel de zonnevariatie, en vertaalt dit niet verder door. Kan ook niet, want klimaat is afhankelijk van variaties in de zonneactiviteit, maar ook broeikasgassen, veranderingen in zonnereflectie door veranderingen op het aardoppervlak, de heveelheid stofdeeltjes in de atmosfeer, ...

Zharkova was dan ook bijzonder scherp toen ze vernam hoe haar onderzoek verkeerd werd weergegeven op internet: My guess is when they heard about Maunder minimum, they used Wikipedia or something to find out more about it

Bekijk nu wat Dedecker schreef: Een internationaal team van astronomen o.l.v. De Russische prof. Valentina Zharkova beweert dat we niet afstevenen op een Global Warming, maar op een nieuwe kleine ijstijd die zal ingaan tussen 2020 en 2040. 
Zharkova heeft dit in die paper helemaal niet beweerd. Dedecker heeft weerom kritiekloos iets overgeschreven van het internet.

Een ander voorbeeld hiervan vormt Dedecker’s quote van Gerard Bodifée, een in België niet onbekend astrofysicus die helaas niet veel kaas heeft gegeten van klimaatwetenschap, getuige dit interview waarin Bodifée 1) opmerkelijk arrogant is, 2) zijn quote omtrent het broeikaseffect op Mars enkel en alleen aantoont dat hij niet weet hoe het broeikasmechanisme in elkaar zit.

Dedecker citeert een eerdere tekst van Bodifée omtrent het poolijs: Wanneer de temperatuur op aarde stijgt, verdampt meer water, waardoor het vochtgehalte van de atmosfeer toeneemt. Deze waterdamp slaat aan de polen neer onder de vorm van sneeuw en ijs. Daarom zouden op een warmere, vochtigere aarde de poolkappen paradoxaal genoeg uitbreiden, niet krimpen

Deze quote vormt weerom een fraai voorbeeld van voornoemd simplisme: de hoeveelheid ijs is uiteraard niet enkel afhankelijk van de hoeveelheid neerslag, maar ook (duh) van de hoeveelheid smelt, die uiteraard toeneemt bij hogere temperaturen. Bodifée houdt geen rekening met dit tweede aspect, zodat zijn conclusie niet houdbaar is.

Dedecker lijkt daarenboven de wet van Archimedes niet helemaal te begrijpen. Dedecker citeert KNMI-wetenschapper Luc Debontridder als volgt: Het smeltwater van de poolkappen verandert het niveau op geen enkele manier

Smeltend ZEEijs zal inderdaad weinig invloed hebben op de zeepspiegel (omwille van verschillende dichtheid van zoet & zout water is de invloed overigens niet nul).

De smelt van LANDijs, smeltwater dat wordt *toegevoegd*¨aan de watermassa in de oceanen, heeft uiteraard wél een invloed op de zeespiegel.

Tot slot citeert Dedecker nog een aantal ‘wetenschappers’, waarvan de meesten nooit één minuut werkten als klimaatwetenschapper, en die zelf ook weinig van het onderwerp begrijpen. De uitzondering is Richard Lindzen, maar Dedecker blijft hierbij steken in de stelling “Lindzen zegt dat er geen probleem is”. Enige inhoudelijke onderbouwing voor deze conclusie ontbreekt, en Dedecker lijkt evenmin geïnteresseerd in de reden waarom Lindzen weinig bijval kent in de academische wereld. Dat is uiteraard geen toeval, want het pseudoskepticisme van Dedecker drijft niet op inhoud, maar op onderbuikgevoelens.

De vraag blijft waarom Knack dit stuk publiceerde. Een editoriaal hoeft niet persé helemaal *juist* te zijn, om interessant te zijn, of als trigger te dienen om een interessant debat te starten. Een editoriaal waarin geen half zinnig woord staat, is daarentegen enkel maar pijnlijk en draagt helemaal nergens toe bij.